Ατμοσφαιρική πίεση

Ατμοσφαιρική πίεση ή «Βαρομετρική πίεση» ονομάζεται η πίεση που ασκεί η ατμόσφαιρα, με το βάρος της, στην επιφάνεια της Γης.Στην επιφάνεια της Γης η ατμοσφαιρική πίεση ισούται, κατά μέσον όρο με το βάρος στήλης ύδατος ύψους 11 μ.(m) περίπου, ή με το βάρος στήλης υδραργύρου ύψους 760 χιλ. (mm).

Η ατμοσφαιρική πίεση που υφίσταται το σώμα του ανθρώπου αντισταθμίζεται από τον αέρα και τα λοιπά ρευστά που κυκλοφορούν εντός του οργανισμού του.
Στη ατμοσφαιρικη πιεση η βαρομετρική τάση ονομάζεται η τιμή της μεταβολής της ατμοσφαιρικής πίεσης εντός τριών ωρών προ εκάστης καθορισμένης κύριας(*) ώρας παρατήρησης.Η βαρομετρική τάση λαμβάνεται από το διάγραμμα του βαρογράφου. Η κατανομή των βαρομετρικών πιέσεων και οι βαρομετρικές τάσεις αποτελούν σπουδαιότατα στοιχεία στις μεταβολές του καιρού.

(*)Οι επίσημες μετεωρολογικές παρατηρήσεις γίνονται σε καθορισμένους χρόνους του 24ώρου.

Το φαινόμενο της «ημερήσιας μεταβολής» της ατμοσφαιρικής πίεσης ονομάζεται βαρομετρική παλίρροια. Στην πράξη χρησιμοποιείται περισσότερο, αντί του όρου ατμοσφαιρική πίεση, ο όρος βαρομετρική ως επίθετο επειδή περιέχει την έννοια της πίεσης.

από http://el.wikipedia.org

Θερμοκρασιακή Αναστροφή (Temperature inversion)

Θερμοκρασιακή αναστροφή λέγεται το φαινόμενο κατά το οποίο η θερμοκρασία του αέρα αυξάνεται τοπικά με το ύψος, αντί να μειώνεται όπως κανονικά συμβαίνει. Η θερμοκρασιακή αναστροφή παίζει σημαντικό ρόλο στην ευστάθεια ατμοσφαίρας καθώς και στη μεταφορά και διασπορά των ρύπων της ατμόσφαιρας.

Κανονικά, η θερμοκρασία του αέρα ελαττώνεται όσο απομακρύνεται κανείς από την επιφάνεια της Γης προς την τροπόσφαιρα. Ο ρυθμός μείωσης ποικίλλει, ωστόσο ένας αποδεκτός ρυθμός είναι περίπου 6,5ºC ανά χιλιόμετρο (αυτό καλείται κανονική ή κατακόρυφη θερμοβαθμίδα ή normal lapse rate).
Η μείωση αυτή της θερμοκρασίας με το υψόμετρο βοηθάει στην καλύτερη ανάμιξη του αέρα και στη διασπορά των ρύπων. Οι θερμότερες μάζες αέρα έχοντας μικρότερη πυκνότητα, έχουν την τάση να κινούνται προς μεγαλύτερα υψόμετρα, μέχρι να συναντήσουν αέριες μάζες με περίπου ίδια χαρακτηριστικά θερμοκρασίας και πυκνότητας. Το αντίστροφο συμβαίνει με τις ψυχρότερες μάζες, οι οποίες όντας «βαρύτερες» παραμένουν σταθερές. Οι θερμές μάζες στα υψηλότερα στρώματα ψύχονται και αντικαθίστανται από θερμότερες μάζες από κοντύτερα στην επιφάνεια του εδάφους, εξασφαλίζοντας έτσι «φυσική κυκλοφορία» του αέρα.

Σε περίπτωση όμως που έχουμε κοντά στο έδαφος ψυχρότερο αέρα από ό,τι σε ψηλότερα στρώματα, οδηγούμαστε σε μια σταθεροποιημένη κατάσταση, και δεν έχουμε κίνηση των αερίων μαζών. Αυτό είναι μια απόκλιση από την κανονική κατάσταση και καλείται θερμοκρασιακή ή θερμική αναστροφή. Πάνω από το στρώμα της αναστροφής, ο αέρας ψύχεται κανονικά αυξανομένου του υψομέτρου.

Επιμέλεια:meteo-news.gr με πληροφορίες από http://el.wikipedia.org

Πολικό χαμηλό (Polar low)

Το πολικό χαμηλό είναι ένας μικρής κλίμακας και σύντομης ζωής σύστημα χαμηλής πίεσης που συναντάται πάνω από τον ωκεανό στην περιοχή του πολικού μετώπου και των δύο ημισφαιρίων. Συνήθως τα συστήματα αυτά έχουν οριζόντιο μήκος μικρότερο από 1000 χιλιόμετρα και δεν επιζούν για πάνω από 2 ημέρες. Τα πολικά χαμηλά μπορούμε να τα συναντήσουμε και με άλλες ονομασίες όπως πολική δίνη (polar vortex) ή αρκτικό χαμηλό (arctic low). Παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον τόσο από μετεωρολογικής πλευράς καθότι επηρεάζουν την συνολική συνοπτική κατάσταση αλλά και από κοινωνικής πλευράς καθώς μπορεί να συνοδεύονται από ισχυρούς ανέμους δημιουργώντας προβλήματα στην ακτοπλοϊα.

Πηγή: meteo-news, wikipedia

Χιόνι

Το χιόνι (καθαρεύουσα η χιών) δημιουργείται μεταξύ, κάτω ή πάνω από τα στρώματα των νεφών, ανάλογα του πλάτους και της θερμοκρασίας των νεφών, από τη συμπύκνωση των υδρατμών σε θερμοκρασία κατώτερη του σημείου πήξεως αλλά με πολύ βραδύ ρυθμό.

Έτσι το χιόνι αποτελείται από κρυστάλλους πάγου, που ενωμένοι μεταξύ τους χαλαρά σχηματίζουν τις λευκές και ελαφρές χιονονιφάδες.

Επιμέλεια meteo-news.gr με πληροφορίες από wikipedia

Μελτέμι

Άνεμος της ενδοτροπικής ζώνης/της ζώνης μεταξύ +30° και -30° μοιρών γεωγραφικού πλάτους, που πνέει σε ένα στρώμα της ατμόσφαιρας πάχους περίπου 2χλμ.

Ο αέρας που μετακινείται κοντά στο έδαφος στα γεωγραφικά πλάτη +30° και -30° μοίρες παρεκλίνει προς τα δεξιά στο βόρειο ημισφαίριο και προς τα αριστερά στο νότιο ημισφαίριο. Αυτή η κίνηση προκαλεί τα μελτέμια που συγκλίνουν στον ισημερινό.

Επιμέλεια:meteo-news.gr

Bar(μπαρ)

Μονάδα μέτρησης της ατμοσφαιρικής πίεσης, η οποία χρησιμοποιούταν μέχρι το 1986. 1 bar ισοδυναμεί με περίπου 1kg/cm². Σήμερα, χρησιμοποιείται η μονάδα μέτρησης pascal(πασκάλ)(Ρ) : 1 bar = 100.000 Pa, 1mb = 1 hPa.

Ωστόσο, στη μετεωρολογία χρησιμοποιείται ένα πολλαπλάσιο του Pa, το hectopascal (hPa) : 1hPa = 100 pascals.

Επιμέλεια:meteo-news.gr

Ανεμόμετρο (Anemometer)

Το ανεμόμετρο είναι ένα όργανο που επιτρέπει να μετράμε την ταχύτητα του οριζόντιου ανέμου. Η αρχή που χρησιμοποιείται γενικά είναι η εξής : ένας ανεμόμυλος με τρία στελέχη αρχίζει να γυρίζει από τον αέρα.

Η ταχύτητα περιστροφής του ανεμόμυλου είναι αναλογική της ταχύτητας του οριζόντιου ανέμου.

Επιμέλεια:meteo-news.gr

Αεροχείμαρος

Αεροχείμαρρος (Jet stream) καλείται ένα ταχέως κινούμενο μακρόστενο σωληνωτό ρεύμα πολύ ισχυρών δυτικών ανέμων σε μεγάλα υψόμετρα. Παρατηρούνται στις ατμόσφαιρες αρκετών πλανητών, αλλά για ευνόητους λόγους το μετεωρολογικό ενδιαφέρον περιορίζεται στους αεροχειμάρρους της ατμόσφαιρας της Γης.

Δημιουργούνται από συνδυασμό της ατμοσφαιρικής θέρμανσης (από την ηλιακή ακτινοβολία και σε ορισμένους άλλους πλανήτες και από την εσωτερική θερμότητα) και της περιστροφής του πλανήτη γύρω από τον άξονά του.
Οι αεροχείμαρροι παρατηρούνται στην σχετικά στενή ζώνη της τροπόπαυσης, η οποία είναι το διαχωριστικό όριο μεταξύ της τροπόσφαιρας και της στρατόσφαιρας. Οι ισχυρότεροι αεροχείμαρροι είναι οι πολικοί και παρουσιάζονται σε ύψος από 7.000 – 12.000 μέτρα (23.000 – 39.000 πόδια) από την επιφάνεια της θάλασσας. Οι υψηλότεροι και κάπως ασθενέστεροι αεροχείμαρροι είναι οι υποτροπικοί, συνήθως σε ύψος 10.000 – 16.000 μέτρα (33.000 – 52.000 πόδια) από την επιφάνεια της θάλασσας

από el.wikipedia.org

Άλως

Στη Μετεωρολογία με τον όρο Άλως νοείται το φαινόμενο εκείνο που προκαλείται από τη διάθλαση και ανάκλαση του ηλιακού ή σεληνιακού φωτός πάνω στους παγοκρυστάλλους των νεφών. Συνεπώς απαντώνται δύο είδη άλω, οι ηλιακές και οι σεληνιακές.

Επειδή βασική προϋπόθεση είναι η ύπαρξη παγοκρυστάλλων, τα νέφη που μπορούν να προκαλέσουν το φαινόμενο αυτό βρίσκονται σε ύψος πάνω από 6.000μ. Τέτοια νέφη είναι τα λεγόμενα ανώτερα ή θυσανοστρώματα (Cirrostratus).
Με τον όρο «άλως» παρατηρούνται πολλά φαινόμενα ατελή, κύρια όμως εικόνα της άλω είναι εκείνη που παρατηρείται ως μέγας κύκλος σε απόσταση (ακτίνα) 22° έως 46° από το κέντρο της πηγής (Ηλίου ή Σελήνης). Στη πρώτη περίπτωση ο κύκλος έχει χρώμα λευκό, όταν όμως είναι έντονο το φαινόμενο το εσωτερικό είναι ερυθρό με διάφορες χρωματικές ζώνες (πορτοκαλί, κίτρινη και σπανίως πράσινη) προς το εσωτερικό. Πολύ σπάνια παρατηρείται και κυανή εξωτερική άλως.

Το μέρος του Ουρανού που περικλείει η άλως είναι πάντα ασθενέστερα φωτιζόμενο σε σχέση με την υπόλοιπη έκταση. Στη περίπτωση της ακτίνας των 46° οι παραπάνω χρωματισμοί είναι έντονα ευδιάκριτοι. Αλλά συνήθως η άλως αυτή δεν διακρίνεται ολόκληρη, παρά μόνο μέρος της πάνω από τον ορίζοντα. Σε σπάνια περίπτωση απέχει 90°, οπότε και παρατηρούνται δύο τόξα.

Ανάλογα όμως της θέσης του Ήλιου ή της Σελήνης, το φαινόμενο της άλω μπορεί να συνοδεύεται και με άλλα συναφή φαινόμενα όπως στήλες, φωτεινός σταυρός, περιζενιθιακό τόξο κ.ά.

Στη Μετεωρολογία η μεν «άλως η ηλιακή» συμβολίζεται με κύκλο στον οποίο φέρεται κάθετος και οριζόντια διάμετρος ως σταυρός, ενώ η «σεληνιακή άλως» με άνω ημικύκλιο με οριζόντια διάμετρο και κάθετη ακτίνα (δηλαδή το μισό του συμβόλου της ηλιακής).

Γενικά το φαινόμενο αυτό ανήκει στι «υφεσιακές» καταστάσεις δηλαδή όταν ακολουθεί ύφεση χωρίς αυτό όμως να αποτελεί και ασφαλές προγνωστικό κριτήριο καιρού, παρότι συνήθως το ακολουθούν θύελλες.

Στα γεωγραφικά πλάτη όπως της Ελλάδας, περίπου 35° – 41° το φαινόμενο αυτό κρίνεται μάλλον ασύνηθες αλλά όχι και σπάνιο, ιδίως το καλοκαίρι και το μήνα Φεβρουάριο.

πηγές:http://el.wikipedia.org

Αντικυκλώνας (Anticyclone)

Ένας αντικυκλώνας είναι μία ζώνη υψηλών πιέσεων. Όσο πλησιαζούμε προς το κέντρο, τόσο η πίεση αυξάνεται. Λέμε ότι ένας αντικυλώνας ενισχύεται αν η πίεση αυξηθεί στο κέντρο του ή, αντίθετα, ότι αποδυναμώνεται αν η πίεση μειωθεί.

Στο βόρειο ημισφαίριο, οι άνεμοι γυρίζουν κατά τη φορά των δεικτών του ρολογιού γύρω από τους αντικυκλώνες και κατά την αντίθετη κατεύθυνση στο νότιο ημισφαίριο.Οι αντικυκλώνες συνήθως συνοδεύονται από καλό καιρό. Παρ’όλα αυτά, αυτό δεν αποκλείει το χειμώνα χαμηλά σύννεφα, ακόμα και ομίχλη, και το καλοκαίρι τοπικές καταιγίδες.

Πηγή: meteo-news.gr